ZaaiLinge-zadencollectie

Van mijn favoriete plukbloemsoorten verzamel ik jaarlijks aan het einde van het seizoen vele zaden. In najaar en winter worden ze zorgvuldig gedroogd en geschoond, waarna ik ze vanaf het voorjaar te koop aanbied op diverse markten, in mijn zaden-cadeaupakketjes en tijdens mijn workshops. Hieronder vind je een overzicht met de soorten die ik regelmatig op voorraad heb, inclusief beknopte zaai-instructies. Meer weten over het zaaien en oogsten van je eigen plukbloemen? Misschien is een ZaaiLinge-workshop dan iets voor jou!

Eenjarigen

Korenbloem / Centaurea cyanus

Standplaats: volle zon
Grondsoort: niet te voedselrijk
Hoogte: 60-90 cm
Bloeitijd: mei-juli

Misschien wel de bekendste veldbloem! Zaai korenbloemen het beste direct op de plek van bestemming, van maart tot mei. De korenbloem is winterhard dus je kunt al vroeg beginnen met zaaien. Binnen voorzaaien kan eventueel ook. Pluk ze regelmatig, dan blijft de plant lang doorbloeien. De klassieke blauwe variant is inheems en dus favoriet bij bijen, maar er zijn ook allerlei donker- en pastel-gekleurde en gevuldbloemige varianten. Behalve de blauwe, heb ik een ‘black ball’ en een ‘white ball’ in mijn zadencollectie.

Bolpapaver / Papaver somniferum

Standplaats: volle zon
Grondsoort: niet kieskeurig, van klei tot zandgrond
Hoogte: 75-100 cm
Bloeitijd: juni-augustus

Familie van de klaproos, bloeit in roze, paars, lila, dieprood en laat daarna een mooie bolle zaaddoos achter die je goed kunt drogen. Zaai het beste direct in de volle grond, van maart tot mei of in augustus-september (de soort is winterhard). Zaad niet afdekken na het zaaien, alleen voorzichtig aandrukken.

Papaver ‘Shirley double’ / Papaver rhoeas

Standplaats: zon
Grondsoort: goed doorlatende grond
Hoogte: 50-70 cm
Bloeitijd: juni-juli

Een dubbele klaproos in verschillende roze en rode tinten die een prachtige sfeer in je pluktuin geeft! De bloemen blijven slechts een paar dagen goed op de vaas, maar pluk ze wanneer de knoppen net opengaan, dan heb je er het langst plezier van. Zaai van maart tot mei of in het najaar direct in de volle, fijngeharkte grond. Papavers houden namelijk niet van verplanten. Houd het zaaisel vochtig tot ontkieming, daarna kunnen ze droogte goed verdragen. Tip: zaai met regelmaat kleine beetjes, dan verleng je de bloeitijd.

Juffertje-in-het-groen / Nigella damascena

Standplaats: zon en halfschaduw
Grondsoort: goed waterdoorlatende, vruchtbare grond, niet te nat
Hoogte: 40-70 cm
Bloeitijd: juni-september

Een leuke mix van witte, blauwe en roze bloemetjes die een prachtig zaaddoosje achterlaten: leuk om te drogen. Makkelijk te zaaien (en zaait zichzelf jaar na jaar uit), in maart-april direct in de volle grond. Winterharde soort, dus in het najaar zaaien kan ook. Tip: zaai meerdere keren na elkaar, want juffertjes bloeien niet lang.

Juffertje-in-het-groen / Nigella papillosa

Standplaats: zon
Grondsoort: goed doorlatende grond, niet te nat
Hoogte: 50-90 cm
Bloeitijd: juni-september

Deze leuke variant op het bekende juffertje heeft een donkerpaars hartje, en mijn mix bevat een witte, hemelsblauwe en lichtblauwe variant. De zaaddozen zijn al even prachtig: donkerrood en puntig, dus net even anders dan de ‘normale’ juffertjes. De bloemetjes zijn leuk in een luchtig veldboeket maar het is zeker ook de moeite waard om de zaaddozen te drogen. Zaai ze het beste direct op de plek van bestemming (de wortels van juffertjes worden niet graag verstoord), dat kan van april tot mei of in het najaar (augustus-oktober).

Tuinridderspoor / Consolida ajacis

Standplaats: Zonnig
Grondsoort: voedselrijke, vochtige grond
Hoogte: 60-80 cm
Bloeitijd: juni-augustus

Rijkbloeiende eenjarige met blauwpaarse aren met vele vertakkingen, waar je volop van kunt plukken. Zaai deze winterharde soort van april tot mei of in het najaar, direct in de volle grond. Houdt van temperatuurschommelingen, dus vroeg zaaien loont, als er nog wat kans op nachtvorst is. Je kunt ook een beetje sjoemelen en de zaden wat op gang helpen door ze vóór het zaaien een paar weken in de koelkast of vriezer te plaatsen.

Groot akkerscherm (kantbloem) / Ammi majus

Standplaats: zonnig
Grondsoort: vrijwel alle grondsoorten
Hoogte: 1.00-1.20 m
Bloeitijd: mei-augustus

Al jaren favoriet in mijn pluktuin, omdat ie zulke prachtige witte bloemschermen maakt. Deze winterharde eenjarige wordt flink hoog en werkt daarom heel goed als weefbloem tussen de vaste planten in je border, maar zorgt net zo goed voor een luchtige, speelse touch in je boeketten. Zaaien kan rechtstreeks in de volle grond van april tot juni, maar ook in het najaar (september-oktober). Uitdunnen tot een plantafstand van 25 cm. Binnen voorzaaien kan ook, vanaf maart. Zaad maar heel licht afdekken. 

Goudsbloem / Calendula

Standplaats: zonnig
Grondsoort: voedselrijke, goed doorlatende grond
Hoogte: 70 cm
Bloeitijd: juni–oktober

Deze makkelijk te zaaien, winterharde plukbloem (én eetbare bloem!) is er standaard in oranje en geel, maar hij is tegenwoordig ook in prachtige zalm/perzik/witte tinten verkrijgbaar. Je kunt ze prima in de herfst (september) of het vroege voorjaar voorzaaien, maar direct in de volle grond (april-mei) kan ook heel goed. Op de vaas zijn de oranje goudsbloemen super in combinatie met bijvoorbeeld korenbloem ‘black ball’. Bovendien bij-vriendelijk, wat wil je nog meer?!

Doorwas / Bupleurum rotundifolium

Standplaats: zon of halfschaduw
Grondsoort: goed doorlatende grond
Hoogte: 60-80 cm
Bloeitijd: juli-oktober

Een fijne en sterke boeketvuller, deze frisgroene doorwas met schermachtige bloemen.

Je kunt ze zaaien van april tot juni, het beste direct in de volle grond. Het zaad slechts heel licht toedekken. Zaaien in het najaar (september) kan ook, maar wil je doorwas een volgend jaar op dezelfde plek, laat de plant zich dan terplekke gewoon zelf uitzaaien. Dat levert vaak de sterkste planten op.

Bolderik / Agrostemma githago

Standplaats: Zonnig
Grondsoort: voedselrijke, vochtige grond
Hoogte: 1 m
Bloeitijd: juni-augustus

Deze leuke roze bloemetjes waren vroeger bekend als akkeronkruid in korenvelden. Ze verdwenen omdat de zaden giftig zijn, maar voor de pluktuin is het een vrolijke aanwinst. Zaai bolderik het beste ter plekke in april-mei of in het najaar. Favoriet van bijen en hommels.

Bonte salie / Salvia viridis

Standplaats: zon
Grondsoort: vochtige grond
Hoogte: 40-60 cm
Bloeitijd: mei-oktober

Een uitstekende bijenplant, die bovendien heel lang mooi blijft op de vaas. Ook goed te gebruiken als droogbloem. Verkrijgbaar in blauwpaars, roze en wit. Zaaien kan het beste direct in de volle grond, van half april tot juni, dan heb je er tot in het najaar plezier van in je tuin. Binnen voorzaaien vanaf februari kan ook.

Duifkruid / Scabiosa stellata

Standplaats: zonnig
Grondsoort: voedselrijke, goed doorlatende grond
Hoogte: 70 cm
Bloeitijd: juni-september

Blauwwitte bloemetjes die niet zo opvallend zijn, maar die zaadbol… wát een kunstwerkje! Je kunt ze gemakkelijk drogen. Voorzaaien in maart-april of direct in de volle grond vanaf half april tot juni. Zaden maar licht afdekken, omdat ze licht nodig hebben om te kiemen.

Grote wasbloem / Cerinthe major

Standplaats: volle zon
Grondsoort: niet te rijk
Hoogte: 60-90 cm
Bloeitijd: mei-augustus

Prachtig blauwgrijs blad met donkerpaarse klokjes die enorm populair zijn bij bestuivers. Deze winterharde soort kan eigenlijk het gehele seizoen door gezaaid worden, direct in de volle grond of voorgezaaid. Blijf regelmatig bloemstengels knippen, dan blijft de plant steeds nieuwe vertakkingen produceren. Tip: voor snellere ontkieming kun je de harde zaden een nachtje in water laten weken.

Zonnehoed / Rudbeckia hirta

Standplaats: volle zon
Grondsoort: voedselrijke, goed doorlatende grond
Hoogte: 60-80 cm
Bloeitijd: juli-oktober

Rijkbloeiende bloemen in mooie warme tinten, prachtig voor herfstboeketten. Rudbeckia heeft veel tijd nodig om volwassen te worden, dus zaai ze binnen voor vroeg in het voorjaar of zelfs al in de herfst of winter. Uitplanten na de laatste nachtvorst. Eenjarige soort, maar bij een milde winter kunnen ze met een beschermende mulchlaag een volgend jaar gewoon terugkomen.

Groot trilgras / Briza maxima

Standplaats: zonnig of halfschaduw
Grondsoort: losse, goed doorlatende grond
Hoogte: 40-50 cm
Bloeitijd: juni-augustus

Mooi speels grasje om vers of gedroogd in boeketten te gebruiken. Zaai april-juni in de volle grond. Zaden vochtig houden, eventueel met vliesdoek afdekken. Winterhard, dus in aug-sep zaaien kan ook.

Fonteingras / Panicum elegans ‘Sprinkles’

Standplaats: volle zon
Grondsoort: matig voedselrijke, goed doorlatende grond
Hoogte: 50-90 cm
Bloeitijd: juli-september

Dit sprankelende grasje zorgt voor het nodige ‘vuurwerk’ in je tuin en je boeketten! Mooie frisgroene pluimen op stevige stelen, die je in verschillende stadia kunt oogsten en ook kunt drogen. Zaai ze van april tot juli in de volle grond. Lichtjes met aarde afdekken en bodem vochtig houden (eventueel bedekken met vliesdoek tegen uitdroging). Voorzaaien kan ook, maar plant ze pas uit na IJsheiligen.

Hazenstaartjes / Lagurus ovatus

Standplaats: zon
Grondsoort: voedselrijke en goed doorlatende grond
Hoogte: 30 cm
Bloeitijd: juli-september

Je zou ze bijna willen knuffelen, deze zachte hazenstaartjes! Een leuk grasje voor kleine (droog)boeketjes, maar ze geven ook een vrolijke, luchtige uitstraling aan je tuin. Zaai ze het beste direct in de volle grond, van april tot juni, bedek de zaden heel licht en zorg dat het zaaisel voldoende vochtig blijft.

Vlas / Linum usitatissimum

Standplaats: zon
Grondsoort: alle voedzame en goed doorlatende grondsoorten Hoogte: 90-110 cm
Bloeitijd: juni-juli

Vlas (oftewel lijnzaad) heeft stevige stengels met kleine lichtblauwe bloemetjes en een vrolijke uitstraling. Nóg leuker zijn ze zodra ze hun zaadbolletjes vormen. Die kun je vers (groen) plukken voor een speelse touch in een boeket of plukken als ze goudgeel zijn, laten drogen en in een droogboeket verwerken. Zaai vlas het beste direct in de volle grond (april-mei). Je kunt ze redelijk dicht op elkaar zaaien, of uitdunnen tot zo’n 10 cm afstand.

Trechtermalva / Malope trifida

Standplaats: zon
Grondsoort: lichte, goed doorlatende grond
Hoogte: 90-100 cm
Bloeitijd: juli-september

Een echte blikvanger in je tuin én in een boeket, deze felroze bloem met een bijzonder stervormig uitgespaard groen hartje. Kies een zonnige plek en zaai de trechtermalva direct in de volle grond, vanaf half april tot begin juni. Dun ze uit tot zo’n 30 cm, want deze plant heeft wel wat ruimte nodig, en geef ze wat ondersteuning met bijvoorbeeld snoeihout omdat ze ook flink hoog kunnen worden.

Liefde in een tasje / Cardiospermum halicacabum

Standplaats: zon
Grondsoort: goed doorlatende grond
Hoogte: 2-3 m
Bloeitijd: juli-september

Bijzonder aan deze leuke klimplant – ook wel blaasjeswingerd of ballonplant geheten – zijn niet alleen de mooie groene blaasvormige vruchten, maar ook de grote ronde zaden. Die zijn namelijk donker met een wit hartvormpje, vandaar de naam! Zaai de zaden binnen voor in maart tot mei, nadat je de zaden het beste eerst een dagje hebt voorgeweekt. Uitplanten na de laatste vorst. Groeit snel en heeft een klimsteun nodig! Bloeit heel rijkelijk en je kunt de takken met blaasjes mooi in een boeket of bloemstuk verwerken.

Afrikaantje / Tagetes patula ‘Linnaeus’

Standplaats: zon
Grondsoort: lichte, goed doorlatende grond
Hoogte: 50-100 cm
Bloeitijd: juni-oktober

Rijkbloeiende plant met dieprode bloemen op lange stelen, zeer geschikt als plukbloem. Niet zoals de wat ‘tuttige’ afrikaantjes die je misschien wel kent uit de moestuin. Maart-april binnen voorzaaien of april-mei in de volle grond.

Tweejarigen

Vingerhoedskruid / Digitalis purpurea

Standplaats: zon tot schaduw
Grondsoort: niet kieskeurig
Hoogte: tot zo’n 1.50 m
Bloeitijd: mei-juli (jaar na zaaien)

Wat een zoemfeestje! Heb je vingerhoedskruid in je tuin, dan komen daar beslist veel bestuivers op af. Ze zijn bovendien prachtig om naar te kijken. Zó’n statige bloem, zowel in je tuin als op de vaas! Zaai ze van juni-aug direct in de volle grond. Voorzaaien in een pot kan ook, plant ze dan uit in september-oktober. Zaait zich vervolgens zelf goed uit.

Kaardenbol / Dipsacus fullonum

Standplaats: zonnig
Grondsoort: liefst kalkrijke grond
Hoogte: 80 cm-2 m
Bloeitijd: juli-september (jaar na zaaien)

Inheemse soort die favoriet is bij hommels en bijen (nectar) en vogels (zaden). Zaaddozen zijn fantastisch om te drogen! Zaai ze maart-mei of juli-september, rechtstreeks in de volle grond op een open plek waar de zon goed bij kan.

Damastbloem / Hesperis matronalis

Standplaats: zon of halfschaduw
Grondsoort: vochtig
Hoogte: 70-100 cm
Bloeitijd: mei-juli (en nabloei tot september)

Voor de zoete geur alleen al wil je deze tweejarige bloemen beslist in je tuin! Zaai ze voor in juni-juli, zodat je ze in het najaar kunt uitplanten (of laat ze in de pot overwinteren en plant ze in het voorjaar uit), zodat je in het volgend voorjaar van hun rijke bloei kunt genieten. In paars of wit, beide even mooi!

Prikneus / Silene coronaria

Standplaats: zon
Grondsoort: droge, niet te voedselrijke grond
Hoogte: 60-80 cm
Bloeitijd: eind mei-augustus

Volop vertakkende plant met speelse, knalroze bloemetjes en mooi grijsgroen blad. Zaai ze voor in juni-juli, om de plantjes vervolgens in de herfst uit te planten, voor bloei in het volgende voorjaar en zomer. Prikneus zaait zich vervolgens gemakkelijk uit.

Judaspenning / Lunaria annua

Standplaats: schaduw tot halfschaduw
Grondsoort: voedselrijke, vochtige grond
Hoogte: 75-90 cm
Bloeitijd: april-juni

Judaspenning is een tweejarige plant die in het voorjaar bloeit met paarse bloemen (geliefd bij vlinders en bijen) en in de winter een heel mooi delicaat zilverwit sculptuur wordt met prachtige zaadschijfjes, de ‘penningen’. Er zijn ook witbloeiende en donkerbladige varianten. Zaai het beste in de zomer, tussen juni en augustus. Dat kan direct in de volle grond, maar je kunt ze ook voorzaaien, en later in de herfst buiten uitplanten.

Tip: Wil je judaspenning drogen? De vliesjes van elke penning verwijder je het beste door er voorzichtig met duim en wijsvinger overheen te wrijven. Dan komen ook de zaden los, die je natuurlijk volgend jaar weer opnieuw kunt zaaien.

Duizendschoon / Dianthus barbatus

Standplaats: zon/halfschaduw, niet te nat
Grondsoort: niet kieskeurig (ook geschikt voor bijvoorbeeld rotstuin)
Hoogte: 40-50 cm
Bloeitijd: mei-juli (vaak nog langer)

Een heerlijk ouderwetse bloem, maar gelukkig weer helemaal terug! De heerlijk geurende bloemen bloeien van mei tot juli bijzonder uitbundig, dus je kunt er eindeloos van plukken. Kan bovendien tot wel twee weken goed blijven op de vaas, dus een ideale snijbloem. Zaai ze voor in juni of juli (zaad niet afdekken), en plant ze uit in het najaar voor bloei het jaar erop.

Vaste planten

Blaassilene / Silene vulgaris

Standplaats: zonnige plek
Grondsoort: liefst wat kalkrijk
Hoogte: 30-60 cm
Bloeitijd: mei-september

Blaassilene is een inheemse vaste plant met vrolijke blaasvormige witroze kelkjes. Zó leuk als toevoeging in een veldboeket! Laat ze dan net iets boven de rest van je bloemen uitspringen voor een speels effect. Blaassilene is heel makkelijk te zaaien, van april tot juli direct in de volle grond. Het kiemproces is soms langzaam, dus heb geduld…

Na een eerste bloei kun je de planten gerust tot de grond terugknippen, dan volgt vaak nog een tweede bloei later in het seizoen. Extra fijn: blaassilene is erg populair bij bijen en nachtvlinders en verspreid ‘s avonds een heerlijke geur om ze te lokken.

Dropplant / Agastache ‘Astello indigo’

Standplaats: zonnig tot halfschaduw
Grondsoort: goed waterdoorlatend, droogtebestendig
Hoogte: 60-80 cm
Bloeitijd: juli-oktober

Rijke bloei met paarse aren die populair zijn bij bijen en vlinders. Is ook goed te drogen, behoudt mooi zijn kleur en heeft bovendien een heerlijke pepermuntachtige geur. Binnen voorzaaien van maart-mei, zaden niet afdekken. Verspenen en koeler opkweken, na half mei buiten uitplanten.

Dagkoekoeksbloem / Silene dioica

Standplaats: zon tot halfschaduw
Grondsoort: voedselrijke, vochtige grond
Hoogte: 70-90 cm
Bloeitijd: mei-oktober

Een heerlijke toevoeging aan bijvoorbeeld een bloemenweide, want de inheemse dagkoekoeksbloem bloeit lang en overvloedig en is populair bij allerlei insecten. Zaaien kan vrijwel het hele jaar door (het beste direct in de volle grond), maar bij zaai in het najaar, kiemen de zaden vaak pas in het voorjaar daarop. Vroege zaaisels kunnen al in hetzelfde jaar bloeien. Binnen voorzaaien kan ook.

Dahlia ‘Bishop’s children’

Standplaats: zonnig tot halfschaduw
Grondsoort: voedselrijke grond
Hoogte: 50-70 cm
Bloeitijd: juli-oktober

Zó leuk om dahlia’s zelf te zaaien! De kleur blijft altijd een verrassing. Deze dahlia’s met een open hartje zijn bovendien heel populair bij hommels, bijen en vlinders! Zaai ze het beste binnen voor, vroeg in het voorjaar (maart). Verspenen en in groter potje beschermd opkweken, pas na de laatste vorst buiten uitplanten. Knollen net als bij andere dahlia’s vorstvrij overwinteren. Anders als een eenjarige behandelen en volgend jaar gewoon weer opnieuw zaaien!