Zaden oogsten en bewaren
Het is zo leuk, heel gemakkelijk én voordelig om je eigen zaden te oogsten. Hiermee kun je ook volgend seizoen weer van je eenjarige en tweejarige bloemen genieten en kun je ook sommige van je favoriete vaste planten vermeerderen.
Enkele tips voor als je zelf zaden gaat verzamelen en drogen:
Kies de mooiste, sterkste en meest gezonde planten uit om zaden van te winnen. Markeer ze eventueel al met een gekleurd touwtje, zodat je ze later makkelijk terugvindt.
Oogst de zaden op een droge dag.
Oogst de zaden pas als het zaad goed rijp en droog is. Vaak is dat als het meteen loskomt wanneer je eraan schudt. Of als de zaaddozen wat knisperig aanvoelen. Maar wacht ook niet te lang, anders heeft de plant het zaad zelf al over de bodem verspreid!
Knip complete zaaddozen, bloemschermen of stengels af en schud ze dan op hun kop in een papieren zak uit. Als ze nog niet goed loslaten, kun je ze in de (open) zak nog even laten nadrogen/narijpen. Let wel op mogelijke schimmelvorming. Je kunt ze eventueel ook uitspreiden op bijvoorbeeld krantenpapier om verder te drogen.
Niet vergeten: noteer de plantnaam en de oogstdatum op je zaadzakken!
Later als je zaden helemaal droog zijn, kun je ze eventueel nog schoonmaken (‘schonen’), zodat je alleen de zaden overhoudt en je al het verdere plantmateriaal verwijdert. Groei & Bloei heeft hier een heel handig filmpje over gemaakt, leuk om eens te bekijken!
Bewaar je zaden op een droge, koele en donkere plek tot het moment van zaaien (tip: tweejarigen kun je nu nog net zaaien, winterharde eenjarigen ook in augustus-september; met andere eenjarigen wacht je het beste tot het voorjaar).
Veel zaden kun je meerdere jaren bewaren, al zijn er ook soorten die je het beste meteen het jaar na oogsten zaait. Wil je zeker weten of je zaden nog zullen kiemen? Doe dan eerst eens een kiemtest. Zie daarvoor mijn tips in deze blogpost.
Bedenk wel dat je niet altijd exact dezelfde kleur bloemen terugkrijgt als de moederplanten waar je de zaden van hebt geoogst. Dat kan komen door kruisbestuiving of doordat je planten uit zogenaamde hybride of F1-zaden zijn opgekweekt. Zo kruisen bijvoorbeeld akeleien, cosmea’s en riddersporen heel snel, maar kun je er bij strobloemen en lathyrus (vooral de ouderwetse grandiflora-variëteiten) vaak wel vanuit gaan dat je dezelfde nakomelingen krijgt. En anders kun je soms na het zaaien van je eigen zaadjes heel bijzondere verrassingen in je tuin tegenkomen. Ook leuk toch?!
